„Ludzie, którzy pamiętają, skąd pochodzą, ludzie, którzy cenią swoje tradycje, mogą wnieść wiele w życie każdego kraju” (Melbourne, 1986). Zasadniczym tematem przemówień Jana Pawła II do Polonii i emigracji była kwestia jej stosunku do własnego dziedzictwa kulturowego i wezwanie do jego zachowania. Jest ono uzasadnianym wskazaniem, że stosunek ten ma decydujące znaczenie dla poczucia godności własnej, szacunku u innych i wartości jej wkładu w życie krajów osiedlenia.
Spotkania Jana Pawła II z Polakami, Polonią i emigracją, Ksiądz prof. Roman Dzwonkowski SAC
WSPÓLNOTA NARODOWA
W wypowiedziach papieża do Polonii oraz o emigracji pojawiały się następujące wątki tematyczne: naród i ojczyzna, historia, kultura, duma z Polski, integracja. Jan Paweł II „widział” wyraźnie etos współczesnej Polonii i emigracji polskiej. Uwagę zwraca fakt, że Polaków w kraju, Polonię, emigrację oraz Polaków poza krajem, którzy nie są emigrantami, Jan Paweł II traktował jako jedną wspólnotę narodową, wytworzoną przez tysiącletnią, wspólną historię i kulturę. Nie burzy jej opuszczenie ojczyzny. Podczas spotkania z Polakami w Hiszpanii mówił: „Naród żyje nie tylko w swoim historycznym pniu, nad Wisłą, ale także w różnych miejscach świata” (Madryt, 1982). Wielokrotnie podkreślał, że Polaków w kraju i poza ojczyzną łączy dziedzictwo tej samej kultury.
NARÓD I OJCZYZNA
Niezwykle ważne było w nauczaniu Jana Pawła II pojęcie „ojczyzna”. W przemówieniu do Polaków w Australii wyjaśniał je następująco: „Ojczyzną człowieka jest nie tylko przestrzeń, w której przyszedł na świat i gdzie żyje, ale także ta, w której może odczytywać utrwalone w całej tradycji, w dokumentach, wartości, jakie nadają sens jego życiu. To też stanowi źródło natchnienia i motyw zaangażowania się w poszukiwanie wartości, w rozwój wartości o zasięgu powszechnym” (Melbourne, 1986).
HISTORIA
Jednym z podstawowych czynników samookreślania się człowieka w jego wymiarze indywidualnym i społecznym jest historia. Bez poznania historii i kultury własnego kraju nie może zaistnieć głębsze utożsamienie się z nim, patriotyzm i działanie dla jego dobra. Dlatego Jan Paweł II w swoich przemówieniach do Polonii i emigracji wskazywał na znaczenie znajomości historii Polski i wzywał do jej poznawania. Widział w niej zabezpieczenie przed manipulacją pamięcią społeczną i tożsamością narodu.
KULTURA
Papież Jan Paweł II podkreślał rolę kultury w dziejach Polski. Widział w niej decydujący czynnik kształtujący rzeczywistość społeczną. „Kultura polska – mówił do Polaków Londynie (1982) – jest dobrem, na którym opiera się życie duchowe Polaków. Ona wyodrębnia nas jako naród. Ona stanowi o nas przez cały ciąg dziejów. Stanowi bardziej niż siła materialna.
DUMA Z POLSKI
Podczas swoich spotkań z Polonią w różnych krajach Jan Paweł II wskazywał na te wydarzenia i osiągnięcia w naszych dziejach, z których Polska i Polonia mogą być dumne. Cytując znane w historii Polski od ponad dwustu lat hasło: „Za wolność Waszą i Naszą”, przypomniał walkę Polaków w imię tego hasła w wielu krajach Europy i na innych kontynentach...
INTEGRACJA
Osiedlając się w obcym kraju, emigrant staje wobec problemu niezwykle ważnego dla niego i kolejnych pokoleń. Jest nim jego postawa wobec kultury kraju osiedlenia i wobec dziedzictwa kulturowego wyniesionego z ojczyzny. Może to być postawa integracji lub asymilacji. Pierwsza polega na aktywnym uczestniczeniu w życiu nowego kraju przez poznanie jego języka, kultury, nabycie praw obywatela, wypełnianie obowiązków i przyjmowanie różnych wartości kultury kraju osiedlenia, przy zachowaniu jednak pewnych wartości kultury wyniesionej z kraju ojczystego. Integracja jest więc swego rodzaju syntezą dwóch kultur.
ETOS WSPÓŁCZESNEJ POLONII I EMIGRACJI
Historia Polonii i emigracji polskiej świadczy o tym, że jej ideowe cele wyznaczała sytuacja kraju ojczystego. W okresie zaborów była to walka o odzyskanie niepodległości przez Polskę, a w okresie międzywojennym o zachowanie polskości na pojmowanym czasowo wychodźstwie. Po II wojnie światowej ideowym celem Polonii była ponownie walka o wolną Polskę. Nasuwa się pytanie o etos, to znaczy o najważniejsze cele i wartości życiowe Polonii i emigracji w obecnej chwili. Przemówienia papieskie dają na nie odpowiedź.
Za: http://wspolnotapolska.org.pl
Więcej ważnych i ciekawych artykułów na stronie opoka.org.pl →
Podziel się tym materiałem z innymi:
